Բարոյականությունը «Սասնա ծռեր» էպոսում

Անհատական աշխատանք. Բարոյականությունը «Սասնա ծռեր» էպոսում(երդում, խոստում, հավատ, դավաճանություն) 

Բարոյականությունը մարդու առաքինության, պարկեշտության, հասարակության մեջ ճիշտ վարքի ամբողջությունն է: Նրա ընկալումը խիստ անհատական է, և յուրաքանչյուր մարդ ունի բարոյականության իր չափանշիները, որոնք ոչ միշտ են ընդունելի հասարակության կողմից: Վերջինիս ստեղծած կարծրատիպերին կամա թե ակամա ենթարկվում է յուրաքանչյուր մարդ, իսկ դրանք խախտողները դառնում են հասարակության կողմից ատելի, ու ստանում են անբարոյականի ոչ պատվաբեր պիտակը:Երդումը վկայակոչում է, և ասես այն, ինչով երդվում են, դառնում է ասած խոսքի ապացույցը: Երդումը արժեք է, որովհետև երդվում են նրանով, ինչ հոգևոր գին ունի, և դեր ունի երդվողի կյանքում: Երդումը սիրո արտահայտման միջոց է, երդումը հենց սերն է այն բանի համդեպ, ինչով երդվում են: Հավատ, դավանանք անխախտ վստահություն որևէ բանի նկատմամբ: Համոզմունք ինչ-որ երևույթի, էակի, մարդու գոյության և ճիշտ լինելու մասին: Հավատը երևույթ է, առանց որի մարդ պարզապես ապրել չի կարող: Խոստումը` խոստում տվողի կողմից, ապագայում կատարվելիք գործողության խոստում ստացողի համար շահավետ շարունակությունն է, որը հաստատվում է ուխտով, երդմամբ` որը հենց խոստում է կոչվում: Դավաճանությունը, երդմնազանցություն է, որովհետև չդավաճանելը երդում է, Աստծո պատվիրաններից մեկը, իսկ նա ով դավաճանում է, խախտում է երդումը: Երդումը, հավատը, խոստումը, բարոյականությունը և նույնիսկ դավաճանությունը բարձր արժեքներ են, ուղղակի մարդկանց կողմից դրանց ընկալումն է սխալ: Դրանց ազդեցությունը մարդկանց կյանքում տարբեր է լինում, որովհետև յուրաքանչյուրն ունի դրա հետ կապված իր կարծիքը: Մեր օրերում այս երևույթները կորցրել են իրենց արժեքը: Երդումը մերօրյա հասարակության ամենօրյա բառապաշարում ընդամենը ասած խոսքի ցինիկ ապացույցն է, ուրիշ ոչ մի արժեք չունի: Խոստումները քչերն են կատարում, որովհետև մարդու խոսքը արժեզրկվել է, մեր կյանքում չափից շատ է կեղծն ու սուտը, մարդիկ դադարել են վստահել իրար: Այսօր նույնիսկ հավատն է ձևական, եկեղեցի գնալն ու մոմ վառելը սիմվոլիկ է, մարդու զարգացումը գնալով վանում է նրան Աստծուց: Բարոյականություն իհարկե կա, բայց ավելի շատ կան մարդիկ, որ սիրում են բարոյականության մասին իրենց կարծրատիպերը փաթաթել ուրիշների վզին, ու բողոքել սրա-նրա բարոյական վարքից: Դավաճանությունը բոլորի կողմից դատապարտելի է, բայց բոլորն էլ հոգու խորքում անընդհատ դավաճանում են, ամենատարբեր ձևերով, ուղղակի բոլորի աչքում ուրիշի փուշը ավելի մեծ է երևում, քան իր գերանը: Էպոսում բարոյականության արտահայտումը Սանասարի ու Բաղդասարի կռիվն էր, որտեղ Սանասարը, որպես մեծ եղբարյր, չէր կռվում Բաղդասարի հետ` ասելով, որ եղբայրները կռվել չեն կարող:«Մեծ Մհեր» ճյուղի մեջ, Մհերի կինը`Արմաղանը երդվում է, որ ամուսնուն չի ընդունի, քանի որ նա յոթ տարի մնացել էր Իսմիլ Խաթունի մոտ: Նա երդմնազանց եղավ, հանուն ազգի պահապան Դավթի, որ պետք է կառավարեր երկիրը: Էպոսը սկսվում է Ծովինարով, ով, հղիանալով ջրից, ծնում է Սանասարին ու Բաղդասարին: Այստեղ կա ջրի պաշտպամունքը, հավատը առ աստվածային ջուրը: Մսրա Մելիքն ու Մեծ Մհերը իրար խոստում են տալիս, որ եթե իրենցից մեկը մահանա, մյուսը պետք է պահի մահացողի ընտանիքը և ժառանգ պարգևի նրա երկրին: Մեծ Մհերը կատարում է իր խոստումը և յոթ տարի ապրում է Մսրում, Իսմիլ Խաթունի հետ: Ծնվում է Մսրա Մելիքը`ազգի ժառանգը: Էպոսում Մեծ Մհերը դավաճանում է Արմաղանին, դրա համար կինը նրան ետ չի ընդունում: Իր դավաճանության համար կյանքով է պատասխան տալիս, որովհետև ժառանգ ունենալու համար Մհրեն ու Արմաղանը անձնազոհության են գնում:Էպոսում երդմնազանցությունը, խոստումից հրաժարումը և դավաճանությունը աններելի արարքեր էին, որոնց համար էպոսում հերոսները կյանքով են վճարում, իսկ այժմ այս երևույթները խախտելը նույնքան սովորական է դարձել, որքան մի ժամանակ դրանք պահպանելը: Երդվելը մարդկանց բառապաշարի մասն է դարձել, խոստումները`ոչ ոք չի հիշում, իսկ անհավատարմությունը` միանգամայն անդատապարտելի: Էպոսը ուսուցանող ստեղծագործություն է, որում դատապարտվում է հարզատների միջև թշնամանքը, դավաճանությունը, երդմնազանցությունը: Դրանք խախտողները արժանանում են պատժի, որը սովորեցնում է, որ կյանքում չի կարելի ոտնահարել այն արժեքները, որոնք պետք է բարձր պահել ցանկացած պարագայում: